بقایی:
مذاکره مستقیم در شرایطی که آمریکا بر رویکرد تحکم‌آمیز اصرار دارد نه مفید و نه قابل قبول است
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: مذاکره مستقیم در شرایطی که یک طرف بر رویکرد تحکم‌آمیز و استفاده از زبان تهدید و توسل به زور اصرار دارد، قاعدتاً نه مفید است و نه برای طرفی مثل ایران قابل قبول است و نه اینکه می‌تواند منتج به نتیجه شود.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۲۵ فروردین‌ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر اینکه ایران باید جدیت داشته باشد و تداوم تحریم‌ها علیه ایران بیان کرد: اینها مواضع متناقضی است که از سوی مقامات مختلف آمریکا بیان می‌شود. این تناقض را خودشان باید بتوانند حل کنند. یکی از دلایل مذاکره غیرمستقیم این است که شما نمی‌توانید همزمان نمی‌توانید مدعی مذاکره باشید و در عین حال به سیاست فشار و تحریم و تهدید ادامه دهید. چنین رویکردی پذیرفتنی نیست. مواضع خود را به کرات اعلام کرده‌ایم.
وی درباره گفت‌وگوهای مسقط افزود: این اولین دور از چنین مذاکراتی بود. در این گفتوگوها طرف‌های درگیر چارچوب‌ها و مواضع اصولی خود را بیان می‌کنند. مواضع ما بارها بیان شده و روشن است، موضوع هسته‌ای ما بهانه‌ای برای ایجاد یک بحران غیرضروری در این دو دهه بوده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: برنامه هسته‌ای ما مطلقاً صلح‌آمیز است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این خصوص گزارش‌هایش را مکررا ارائه کرده و هیچ بهانه و نشانه‌ای از اینکه از ماهیت صلح‌آمیز خارج شویم، وجود نداشته است.
بقایی افزود: مطالبه اصلی ما رفع تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی است که طی این چند دهه علیه ملت ایران اعمال شده است. این مطالبه جدی و اساسی از سوی ماست که در مسقط صراحتا بیان کردیم و این مطالبه را با جدیت پیگیری خواهیم کرد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه چرا با آمریکا مذاکره مستقیم صورت نمی‌گیرد؟ اظهار داشت: دلیل اینکه مذاکره مستقیم صورت نمی‌گیرد، چون مؤثر و مفید نیست. انتخاب این شیوه دیپلماسی که شیوه نامتعارفی نیست و قبلا انجام شده و در جاهای دیگر در حال حاضر در حال انجام است، مبتنی بر تجارب ثابت شده قبلی است. اگر می‌خواهیم مذاکره‌ای مؤثر باشد و در یک تعامل دیپلماتیک جدیت داریم، باید روشی را انتخاب کنیم که نسبت به مؤثر بودن آن اطمینان داریم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: مذاکره مستقیم در شرایطی که یک طرف بر رویکرد تحکم‌آمیز و استفاده از زبان تهدید و توسل به زور اصرار دارد، قاعدتاً نه مفید است و نه برای طرفی مثل ایران قابل قبول است و نه اینکه می‌تواند منتج به نتیجه شود.
بقایی ادامه داد: کماکان شکل و شیوه‌ای که انتخاب کردیم را ادامه می‌دهیم.
مانعی بر سر راه همکاری اقتصادی
و سرمایه‌گذاری طرف‌های مقابل نبوده‌ایم
بقایی در پاسخ به پرسشی درباره امکان حضور شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران آمریکایی در ایران عنوان کرد: ایران هیچ وقت مانعی بر سر راه همکاری اقتصادی و سرمایه‌گذاری طرف‌های مقابل نبوده، این مشکل خود آمریکاست که با وضع قوانین پیچیده و متراکم چندلایه، شهروندان خودش را از هرگونه مراوده اقتصادی با ایران محروم کرده است. بنابراین مشکلی است که قاعدتاً طرف مقابل باید در مورد آن فکر کند و تصمیم بگیرد.
نمایندگان قبل و بعد از مذاکرات مسقط در جریان قرار گرفتند
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره اطلاع‌رسانی وزارت خارجه از مذاکرات گفت: در سطح عالی هماهنگی و انسجامی که در ارتباط با این موضوع وجود دارد، قابل تقدیر است. نمایندگان ملت هم قبل و هم بعد از این تحولات، در جریان قرار گرفتند. روز یکشنبه یکی از معاونان وزارت خارجه در مجلس حضور یافت.
وی افزود: این تعاملی است که هم بخشی از وظیفه قانونی ماست و هم اینکه برای ادامه هر مسیری شبیه این مسیر لازم است.
بقایی در پاسخ به سؤال دیگری درباره ورود کشورهای عضو برجام و آژانس به تیم مذاکراتی، اظهار داشت: باید در این خصوص تصمیم‌گیری شود. در این مرحله فکر نمی‌کنم بشود اظهارنظر کرد.
سفر از قبل برنامه‌ریزی شده عراقچی به مسکو در اواخر هفته
بقایی درباره گفت‌وگوهای ایران با روسیه و چین و همچنین سه کشور اروپایی بعد از مذاکرات مسقط اظهار داشت: برجام از لحاظ حقوقی به عنوان سندی که منضم به یک قطعنامه شورای امنیت است، یک توافق زنده و موجود است. طرف‌های مشخصی دارد. ما در چارچوب برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ به تعامل و رایزنی با همه طرف‌های برجام ادامه خواهیم داد. معتقدیم این تعاملات سودمند خواهد بود برای اینکه هر روند دیگری را بتوانیم به سهولت پیش ببریم. وی گفت: به تعاملات نزدیک ایران با چین و روسیه اشاره کردید که این روند ادامه می‌یابد.
وی افزود: عراقچی در اواخر همین هفته سفر از قبل برنامه‌ریزی شده به مسکو خواهد داشت ولی از این فرصت برای گفت‌وگو درباره آخرین تحولات مرتبط با گفت‌وگوهای مسقط استفاده خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: با کشورهای اروپایی تعاملات وجود داشته است.
سفر تخت‌روانچی به وین که سفری دوجانبه در چارچوب تعاملات دیپلماتیک ایران و اتریش بود ولی از آن فرصت برای رایزنی با مقام اتحادیه اروپا هم استفاده شد.
تقدیر از رویکرد مثبت
و سازنده همسایگان
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره واکنش کشورهای عربی منطقه به مذاکرات ایران و آمریکا اظهار داشت: از رویکرد مثبت و سازنده همه همسایگان تقدیر می‌کنیم، نه در این تحول بلکه در رابطه با تحولاتی که در چند ماه گذشته در منطقه رخ داد.
نشان دادیم منطقه برای ما اهمیت کلیدی دارد. اهمیت همسایگان برای ما مهم است و یک باور جدی
است.
وی افزود: طی این مدت تحولات خوبی در روابط با کشورهای همسایه رخ داد که در ادامه سیاست همسایگی دولت شهید رئیسی بود. این وفاق نشانگر یک باور جمعی در بین کشورهای منطقه مبنی بر ضرورت درون‌زاکردن امنیت و پیوستگی امنیت و رفاه کشورهای منطقه به همدیگر است. در این موضوع خاص عراقچی طی تماس‌های، طی یکی دو روز هم آنها را در جریان گفتوگوها قرار داد و قبل از آن هم با بسیاری از کشورهای منطقه صحبت داشت و موضوع را
توضیح داد.
بقایی به تماس‌های تلفنی عراقچی با وزرای خارجه مصر، قطر، امارات و کویت اشاره کرد و گفت: به این روند ادامه خواهیم داد.
موضع روشن ایران
وی در پاسخ به سؤالی درباره غنی‌سازی و اینکه آیا در این باره گفت‌وگویی شده؟
گفت: موضع ما روشن است رفع تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه درباره اعتمادسازی و شفافیت‌سازی که الان هم به اندازه کافی وجود دارد و در چارچوب برجام گسترده بود. الان هم متعهد به تعهداتمان طبق ان.پی.تی و موافقتنامه پادمان
هستیم.
بقایی افزود: جزئیات را باید به گذر زمان بسپاریم.
لغو تحریم‌ها و تضمین
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره لغو تحریم‌ها بیان کرد: نگاه ما در مورد لغو تحریم‌ها رو به جلو است، ولی با کوله‌بار سنگینی از تجارب و پندآموزی‌های گذشته، ما حتماً از تجارب گذشته درس خواهیم گرفت. درباره نحوه اجرای تعهدات طرف مقابل، از مذاکراتی که به تفاهم برجام منجر شد، چیزی که تأکید داشتیم صرفا لغو تحریم‌ها بر روی کاغذ نبود.
اگر به اسناد مراجعه کنید تأکید هیئت ایرانی این بود که حتماً باید لغو تحریم‌ها مؤثر و نتیجه‌بخش باشد. بنابراین حتماً این موضوع به طور کامل مدنظر خواهد بود که اگر طرف مقابل تعهدی در رابطه با رفع تحریم‌ها انجام می‌دهد، صرفاً یک بیان و یک قول ادعایی نباشد، باید حتما تضمین‌هایی در رابطه با اجرای تعهدات وجود داشته باشد.
وی افزود: موضوع تضمین به ویژه با توجه به سوابق بدعهدی‌های گذشته موضوعی است بسیار مهم و ان‌شاءالله با در نظر گرفتن همه این عوامل و همه این نکات، تیم مذاکراتی کار را پیش خواهد برد.
قرار نیست مدیریت کشور را به مذاکرات وابسته کنیم
به گزارش فارس، وی در پاسخ به سؤالی درباره فرسایشی شدن مذاکرات تصریح کرد: قرار نیست مدیریت کشور را به مذاکرات وابسته کنیم. همه دستگاه‌ها باید کار خودشان را طبق روال جاری و قانون انجام دهند. بار اول نیست که وارد مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا شدیم. قبلا در جریان مذاکرات هسته‌ای مذاکرات مستقیمی وجود داشت.
بقایی افزود: مذاکره به مثابه جدیت ایران به دیپلماسی همیشه وجود داشته و حتما مسئولان ذی‌ربط کشور توجه دارند که بحث گفت‌وگوهای دیپلماتیک و مذاکرات را باید از مباحث روزمره و سایر مسائلی که باید به صورت معمول پیش برود، جدا کنیم.
هیچ موضوع دیگری غیر از تحریم‌ها و هسته‌ای
در دستورکار نیست
بقایی در پاسخ به این سؤال که آیا هرگونه توافق بین ایران و آمریکا منجر به تغییر رویکرد ایران در قبال منطقه خواهد شد؟ اظهار داشت: موضوع مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا منحصر به موضوع رفع تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای است و هیچ موضوع دیگری در دستورکار قرار ندارد.
ترامپ: به زودی درباره ایران تصمیم می‌گیرم
خبر دیگر اینکه، دونالد ترامپ روز یکشنبه (۲۵ فروردین) اعلام کرد که انتظار دارد «به‌سرعت» درباره ایران تصمیم‌گیری کند.
طبق گزارش خبرگزاری رویترز، این اظهارات پس از آن مطرح شد که نمایندگان دو کشور ایران و آمریکا دور اول مذاکرات غیرمستقیم عمان را «مثبت» و «سازنده» توصیف کردند و برای ادامه گفتوگوها در هفته جاری به توافق رسیدند.
ترامپ که در هواپیمای اختصاصی ریاست‌جمهوری (ایرفورس وان) با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، گفت «تصمیم‌گیری درباره ایران به زودی انجام خواهد شد.»
وی جزئیات بیشتری در این باره ارائه نکرد اما تأکید کرد که با مشاورانش درخصوص پرونده ایران رایزنی داشته است.
گفت‌وگوی عراقچی و همتای اماراتی
درباره مذاکرات مسقط
عراقچی یکشنبه شب در تماس تلفنی با شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان وزیر امور خارجه امارات عربی متحده، درخصوص تحولات منطقه و گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان با وی گفت‌وگو کرد.
وزیر امور خارجه در این تماس تلفنی، همتای اماراتی را در جریان گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در مسقط قرار داد.
وزیر امور خارجه امارات با تقدیر از ایران به خاطر اهتمام نسبت به دیپلماسی و ورود به گفت‌وگوی غیرمستقیم با آمریکا، ابراز امیدواری کرد این روند منجر به نتایج مثبت برای منطقه شود.
ویتکاف، ترامپ و رژیم صهیونیستی را
در جریان دور اول مذاکرات با ایران قرار داد
در همین شرایط، پایگاه خبری آکسیوس به نقل از دو منبع مطلع گزارش داد که دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا شنبه بعدی در رم پایتخت ایتالیا برگزار خواهد شد.
آکسیوس گفته، دولت دونالد ترامپ مایل است دور بعدی مذاکرات در رم برگزار شود و این پیشنهاد طرف آمریکایی است.
این پایگاه آمریکایی همچنین مدعی شده که صحبت‌های ویتکاف و عباس عراقچی حدود ۴۵ دقیقه به طول انجامیده که بیشتر از چیزی است که پیش از این گفته شده بود. منابع خبری پیش از این گفته بودند که ویتکاف و عراقچی هنگام خروج از سالن‌های مجزای گفت‌وگوهای غیرمستقیم دقایقی با یکدیگر گفت‌وگو کردند.
این گزارش افزود، استیو ویتکاف مذاکره‌کننده آمریکا روز یکشنبه با ترامپ دیدار کرده و محتوای مذاکرات دور اول را با او در میان گذاشته است. بر اساس این گزارش، «استیو ویتکاف» نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور غرب آسیا که در مذاکرات عمان حاضر بود، در دیداری با وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی ران درمر، نتایج دور نخست گفتوگوها با مقام‌های ایرانی را به اطلاع آنها رساند.
منبع آگاه: ادعای دیدار ۴۵ دقیقه‌ای عراقچی و ویتکاف نادرست است
یک منبع آگاه در گفت‌وگو با فارس تأکید کرد که گزارش خبری آکسیوس درباره زمان ۴۵ دقیقه‌ای گفت‌وگوهای آقای عراقچی با طرف آمریکایی نادرست است. این منبع آگاه در ادامه عنوان کرد: در واقع، این گفت‌وگو در پایان مذاکرات و تنها برای چند دقیقه و به پیشنهاد طرف عمانی انجام شده است.
وال استریت ژورنال مطرح کرد
ایتالیا میزبان نشست بعدی ایران و آمریکا
در همین شرایط، «لورنس نورمن» خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این هفته و پیش از دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا به تهران سفر خواهد کرد. بر اساس گفته این خبرنگار آمریکایی، وی شنیده است که دور بعدی گفتوگوها میان ایران و آمریکا در وین برگزار خواهد شد اما وی تأکید کرد که این موضوع هنوز کاملا قطعی نشده است.
جلال‌زاده: عراقچی و همکارانش قبل و بعد مذاکرات
به مجلس گزارش دادند
وحید جلال‌زاده معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه شامگاه یکشنبه عنوان کرد: وزیر خارجه و همکارانش پیش از انجام گفت‌وگوهای غیرمستقیم با آمریکا و بعد از آن در مجلس حاضر شده و به اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و سایر نمایندگان، گزارشی از آخرین وضعیت مذاکرات و موضوعات سیاست خارجی ارائه کرده‌اند. وی یادآور شد: این همفکری و برادری به لطف الهی ادامه خواهد یافت.
گروسی: همکاری ایران و آژانس ضرورت دارد
خبر دیگر اینکه، در شرایطی که قرار است طی هفته جاری گروسی به تهران سفر کند، ادامه تعامل آژانس و ایران را ضروری خواند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در شبکه ایکس (توئیتر سابق) از دیدار با رضا نجفی برای دریافت استوارنامه او به عنوان نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد.
گروسی در حالی این دیدار را انجام داده که طبق اعلام سخنگوی وزارت خارجه ایران، توافق اصولی برای سفر گروسی به تهران انجام شد و علی‌الاصول این سفر باید همین هفته انجام شود.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ضمن خوشامدگویی به نماینده ایران، افزود: به ادامه تعامل و همکاری با آژانس در برهه‌ای که راه‌حل‌های دیپلماتیک ضروری است، به شدت نیاز وجود دارد.
در همین راستا، کاظم غریب‌آبادی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه روز دوشنبه از سفر روز چهارشنبه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران
خبر داد.
غریب‌آبادی اعلام کرد: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، چهارشنبه ۲۷ فروردین‌ماه غروب وارد تهران می‌شود.
وی در این سفر با عراقچی وزیر امور خارجه و محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد.
غریب‌آبادی افزود: این سفر در چارچوب تداوم تعاملات و همکاری‌های دو طرف انجام می‌شود.
وزیر خارجه فرانسه: منافع اروپا باید
در هرگونه مذاکرات ایران و آمریکا در اولویت قرار گیرد
«ژان-نوئل بارو» وزیر امور خارجه فرانسه دوشنبه در حاشیه نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ، از آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایالات متحده و ایران در مسقط و از طریق میانجیگری عمان استقبال کرد.
بارو علی‌رغم خوشبینی درخصوص این مذاکرات گفت: ما از این گام بسیار استقبال می‌کنیم اما با دوستان و شرکای بریتانیایی و آلمانی خود هوشیار خواهیم بود تا اطمینان حاصل کنیم که هرگونه مذاکراتی که ممکن است انجام شود با منافع امنیتی ما سازگار باشد.
در همین راستا، وزارت امور خارجه ایران نیز اعلام کرد که مذاکرات پیش‌رو با آمریکا که قرار است در هفته آینده ادامه یابد، به‌صورت غیرمستقیم و با میانجیگری عمان خواهد بود و تمرکز آن تنها بر مسائل هسته‌ای و رفع تحریم‌ها خواهد بود.
وزرای خارجه عضو اتحادیه اروپا هفت شخص حقیقی
و دو سازمان ایرانی را تحریم کردند
اتحادیه اروپا روز دوشنبه در اقدام جدید ضدایرانی خود، به بهانه بازداشت شهروندان اروپایی، تحریم‌های تازه‌ای علیه ایران انجام داد.
به گزارش رویترز، وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه تحریم‌هایی را علیه هفت فرد و دو سازمان ایرانی به دلیل بازداشت شهروندان اتحادیه اروپا تصویب کرد.
فهرستی تحریم‌شدگان، شامل رئیس زندان اوین تهران، چند قاضی و برخی دیگر از مقامات ایرانی است. در تحریم جدید، نام زندان شهر شیراز هم دیده می‌شود.
تحریم‌های اتحادیه اروپا شامل مسدود کردن دارایی در اتحادیه اروپا و ممنوعیت هرگونه سفر به کشورهای عضو اتحادیه
است.